Nghị Luận Bài Thơ Vội Vàng kèm Dàn Ý Chi Tiết 2025

Bài viết chia sẻ dàn ý nghị luận Vội Vàng và bài văn nghị luận về bài thơ Vội Vàng của nhà thơ Xuân Diệu. Các em học sinh có thể tham khảo để củng cố thêm kiến thức để học tập và làm bài tập.

I. Dàn Ý Nghị Luận Bài Thơ Vội Vàng

1, Mở bài dàn ý nghị luận bài thơ Vội Vàng

Giới thiệu vấn đề cần phân tích: bài thơ “Vội vàng” của Xuân Diệu.

2, Thân bài nghị luận Vội Vàng

Giới thiệu tác giả, tác phẩm Vội Vàng

– Tác giả: được mệnh danh là “ông hoàng của thơ tình”, thường viết các bài thơ về tình yêu thiên , yêu cuộc sống.

– Tác phẩm: in trong tập “Thơ thơ”, thể hiện tình yêu thiên nhiên tha thiết, nỗi âu lo cuộc sống, sự trôi nhanh của thời gian và sự lạc quan với cuộc sống của tác giả.

13 câu đầu: Bức tranh thiên nhiên mùa xuân

– Điệp ngữ “Tôi muốn”: ước muốn ngự trị thiên nhiên, đất trời để thời gian không thay đổi.

-> Phải có niềm sau mê tình yêu tha thiết mới có thể có những ước muốn táo bạo đến vậy.

– Vạn vật đề ở độ sung mãn, căng tràn nhựa sống và đều có đôi có cặp: tuần tháng mật của ong bướm, hoa của đồng nội, lá của cánh, khúc tình si của yến anh và ánh bình minh sớm mai của mặt trời.

– Với Xuân Diệu, mùa xuân chính là tuổi trẻ, say mê với mùa xuân chính là say mê với tuổi trẻ, với cuộc đời.

16 câu tiếp: Nỗi băn khoăn, sợ hãi trước thời gian và cuộc đời

– Nhà thơ cảm thấy thời gian trôi mau:  mỗi khắc thời gian trôi qua chính là niềm lo sợ.

– Mùa xuân chính là tuổi trẻ của đời người, của những khát khao tận hưởng và tận hiến. Thời gian làm mùa xuân trôi qua cũng là cướp đi tuổi trẻ.

– Thời gian qua đi, mọi thứ cũng dần tàn phai theo

– Quan niệm nhân sinh sâu sắc: cuộc đời mỗi con người luôn có giới hạn và trời đất thì vô hạn

-> Bâng khuâng, nuối tiếc.

=> Dù đang sống trong những ngày tháng rất tươi đẹp của mùa xuân nhưng Xuân Diệu vẫn sợ một ngày xuân sẽ qua đi và khiến cho mọi thứ phai tàn.

10 câu cuối: Lời giục giã tận hưởng sự sống

– Chuyển từ cái tôi sang cái ta:

+ Cái tôi trở thành nhỏ bé khi đứng trước thiên nhiên rộng lớn.

+ Cái ta kiêu hãnh trước đời.

– Điệp từ “ta”: nhịp thơ thêm hối hả, gấp gáp.

-> Thể hiện khao khát muốn ôm trọn đất trời.

– Xuân Diệu cảm nhận thiên nhiên bằng tất cả giác quan của mình.

Tổng kết

– Nội dung: thể hiện quan niệm mới lạ của Xuân Diệu về thời gian và cuộc đời.

– Nghệ thuật: tiêu biểu cho phong cách thơ lãng mạng, sáng tạo từ cảm hứng đến hình ảnh, giọng điệu và ngôn từ.

3, Kết bài nghị luận tác phẩm Vội Vàng

Khẳng định giá trị của bài thơ: Thể hiện sự say mê, yêu thương cái đẹp của tác giả đồng thời đề cao niềm tin yêu vào cuộc sống.

 

II. Bài Văn Nghị Luận Tác Phẩm Vội Vàng

Mở bài phân tích bài Vội Vàng

             Là người đi đầu trong việc cách tân và đổi mới thơ ca đương thời, Xuân Diệu luôn tạo ra những đứa con tinh thần hết sức độc đáo và sáng tạo. Tiêu biểu cho phong cách ấy là bài thơ “Vội vàng”. Bài thơ thể hiện thành công tư tưởng và đặc trưng ngòi bút của Xuân Diệu. Qua đó, “nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới” bộc bạch tình yêu nồng nàn với cuộc sống đẹp tươi và đưa ra thái độ sống tích cực để tận hưởng và tận hiến.

Thân bài văn phân tích tác phẩm Vội Vàng

             Xuân Diệu là một trong những cây bút đầu tiên mở đầu cho phong trào Thơ mới ở nước ta lúc bấy giờ. Cả cuộc đời ông luôn sống với khát khao mong được hiến dâng hết cho đời tươi:

“Thà một phút huy hoàng rồi chợt tối

Còn hơn buồn le lói suốt trăm năm”

( Giục giã – Xuân Diệu)

Bài thơ “Vội vàng” được rút từ tập “Thơ thơ” (1938) thể hiện cảm hứng của một tâm hồn yêu cuộc sống thiết tha và những triết lí nhân sinh mới mẻ của “ông hoàng thơ tình”. Cái tôi mạnh mẽ ấy lúc thì hân hoan với dấu hiệu của sự sống, lúc lại phấp phỏng trước những bước đi của thời gian.

             Mở đầu bằng bốn câu thơ ngũ ngôn mà tưởng như tách biệt với các khổ khác trong bài:

“Tôi muốn tắt nắng đi

Cho màu đừng nhạt mất;

Tôi muốn buộc gió lại

Cho hương đừng bay đi.”

Điệp ngữ “Tôi muốn” khẳng định ước muốn ngự trị thiên nhiên, đất trời để thời gian không thay đổi của một cá thể khát yêu, khát sống đến tột cùng. Khát khao “tắt nắng” và “buộc gió” tưởng chừng như là phi lí nhưng lại hoàn toàn hợp lí với một niềm say mê với đời tha thiết. Có phi lí không khi muốn tắt nắng để màu đừng nhạt? Buộc gió để hương đừng bay? Không hề, bởi quá yêu hương sắc thời tươi mà người thi sĩ táo bạo này mới muốn lưu giữ mãi những khoảnh khắc căng tràn của sự sống. Ý nguyện và tâm thế ấy thúc giục mọi giác quan cùng tận hưởng bữa tiệc trần thế:

“Của ong bướm này đây tuần trăng mật;

Này đây hoa của đồng nội xanh rì;

Này đây lá của cành tơ phơ phất;

Của yến anh này đây khúc tình si.

Và này đây ánh sáng chớp hàng mi;

Mỗi sáng sớm, thần vui hằng gõ cửa;

Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;

Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:

Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.”

Bằng biện pháp liệt kê đặc sắc, vạn vật của bức tranh thiên nhiên đều hiện lên khi ở độ sung mãn và đều có đôi có cặp: tuần tháng mật của ong bướm, hoa của đồng nội, lá của cánh, khúc tình si của yến anh và ánh bình minh sớm mai của mặt trời. Điệp từ “Này đây” nhấn mạnh sự thức tỉnh dồn dập của từng giác quan. Đặc biệt, khoảng thời gian “tháng giêng” vốn rất trừu tượng nay trở thành một vật hữu hình, có cả hương vị : “ngon như một cặp môi gần”. Một cảm nhận vô cùng độc đáo và mới mẻ khiến vẻ đẹp trần gian đích thực là một thiên đường trên mặt đất. Đắm chìm trong bữa tiệc ấy, thi nhân vẫn không quên đi ý thức về sự trôi chảy của thời gian: “Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.” Với Xuân Diệu, mùa xuân chính là tuổi trẻ, say mê với mùa xuân chính là say mê với tuổi trẻ, với cuộc đời. Và tất nhiên, ông sẽ không đề “mùa xanh” ấy trôi qua rồi mới hối tiếc muộn màng.

             Bởi quá đắm say với cảnh sắc đất trời nên hơn ai hết, ông thấy lo lắng, băn khoăn, sợ hãi trước sự chảy trôi của thời gian và cuộc đời:

“Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua,

Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,

Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất.

Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,

Không cho dài thời trẻ của nhân gian,

Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn,

Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại.

Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi,

Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời;

Mùi tháng, năm đều rớm vị chia phôi,

Khắp sông, núi vẫn than thầm tiễn biệt…

Cơn gió xinh thì thào trong lá biếc,

Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi?

Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi,

Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa?

Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa…”

Mỗi khắc thời gian trôi qua chính là một niềm lo sợ. Là nhà thơ của sự quan sát mới mẻ và tiến bộ, ông không đồng tình với các cụ xưa: thời gian là tuần hoàn (Chớ bảo xuân tàn hoa rụng hết/ Đêm qua sân trước một cành mai). Với Xuân Diệu, thời gian là tuyến tính, một đi không trở lại, sẽ không có cơ hội tận hưởng nó lần hai. Dòng chảy vô hình của ông được khắc họa rõ nét. Thời gian qua đi, vạn vật cũng dần tàn phai theo: sông núi, gió, lá, chim đều hoảng sợ khi nghĩ tới “thời phai”. Thời gian làm mùa xuân trôi qua cũng là cướp đi tuổi trẻ. Vũ trụ vô thủy vô chung: xuân qua rồi lại đến. Nhưng tuổi trẻ của đời người chỉ có một, “chẳng hai lần thắm lại”.  Quan niệm nhân sinh sâu sắc ấy khiến thi sĩ bâng khuâng, nuối tiếc ngay khi đang sống trong những ngày tháng rất tươi đẹp của mùa xuân và tuổi trẻ.

             Lòng yêu đời, ham sống ấy không cho phép bản thân sống mãi trong nỗi sợ hãi mà biến thành hành động cụ thể, sống “vội vàng”, chạy đua với thời gian:

“Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm,

Ta muốn ôm

Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;

Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,

Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,

Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều

Và non nước, và cây, và cỏ rạng,

Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng

Cho no nê thanh sắc của thời tươi;

– Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!”

Lời giục giã ấy khiến cái tôi thay đổi mà hóa thành cái ta. Đây chính là sự chuyển từ cái tôi cá nhân sang cái ta tập thể, chuyển từ bản thể nhỏ bé sang tập thể rộng lớn, kiêu hãnh với đời. Điệp từ “Ta muốn” xuất hiện bốn lần kéo theo một loạt động từ mạnh: ôm, riết, say, thâu khiến sự chủ động của con người trước vẻ đẹp cuộc sống hiện lên rõ rệt. Nhịp thơ thêm hối hả, gấp gáp tăng thêm khát khao được ôm trọn đất trời. Tất cả các giác quan đều lao vào ngấu nghiến thời tươi. Xuân Diệu “sống vội vàng, sống cuống quýt” (Hoài Thanh) nhưng sự vội vàng đó không hề tiêu cực mà vô cùng tiến bộ: sống nhanh, sống gấp để tận hưởng và tận hiến chứ không vội vã mà quên đi những điều hạnh phúc xung quanh mình. Nhịp sống đó cho đến ngày nay và muôn đời sau vẫn mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc với mỗi cá nhân trong cuộc đời.

             Như vậy, bài thơ đã vô cùng thành công trong việc tạo nên hình tượng nhân vật trữ tình với tình yêu thiên nhiên tha thiết và niềm ham sống mãnh liệt. Hơn cả, đó chính là quan niệm sống chạy đua với thời gian để dành những gì đẹp nhất cho tuổi trẻ. Nghệ thuật ngôn từ, giọng điệu và các biện pháp đan xen với nhau liên tục cho thấy ngòi bút tài hoa của ông, ông đổi mới và tiên phong cho cả một trào lưu thơ ca lãng mạn đương thời.

Kết bài

             Hồn thơ Xuân Diệu lúc nào cũng đậm tình nhân văn với cách nói rạo rực, cuốn hút bạn đọc. Ông điều khiển tất cả ngôn từ chỉ để thể hiện cho lẽ sống “vội” của mình – tuyên ngôn nghệ thuật cao đẹp có mặt trong hầu hết các bài thơ của ông”

“Mau với chứ, vội vàng lên với chứ

Em, em ơi, tình non đã già rồi.”

(Giục giã)

Bài thơ “Vội vàng” chính là nơi kết tinh trọn vẹn nhất cho tài năng và lí tưởng ấy. Với giá trị ấy, bài thơ cũng người thi sĩ lúc nào cũng khát sống khát yêu kia nhất định sẽ sống mãi trong lòng bạn đọc muôn thế hệ.

 

Mời các bạn đọc tài liệu Dàn ý và bài văn nghị luận bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu hay và nhiều cảm xúc nhất mà trung tâm gia sư Đăng Minh đã cố gắng biên soạn ra. Đây là chủ đề rất hau xuất hiện trong chương trình ngữ văn lớp 11. Cùng với tài liệu này, trung tâm còn dành tặng các bạn nhiều bài văn hữu ích khác để cung cấp nguồn tư liệu phong phú cho quá trình học tập của chúng mình. Hãy cùng chia sẻ cẩm nang học tập này rộng rãi với bạn bè nhé!

Bình Luận Facebook

bình luận

.